Τις πρώτες, βασικές φωτογραφικές αρχές τις έμαθα με μια Σμένα Λόμο. Μια απλή ρωσική μηχανή, χωρίς αυτοματισμούς ή τηλέμετρο. Μερικές ταχύτητες, 3-4 διαφράγματα και 3 σύμβολα για τις αποστάσεις: ανθρωπάκι από τη μέση και επάνω, 3 ανθρωπάκια ολόκληρα και ένα κτίριο. Όλα τα υπολόγιζες μόνος σου. Με πήγε και την αγόρασα ένας φίλος, γνωστός φωτορεπόρτερ της φοιτητικής μου εποχής. ” Όταν μάθεις να τραβάς καλές φωτογραφίες μ’αυτή τη μηχανή, πάρε ότι θέλεις ” , μου είπε. Από τότε πέρασαν πολλές καλές, κόμπακτ μηχανές από τα χέρια μου. Και πολλές πεθάναν στα χεριά μου αφού ” έγραψαν ” πολλά φωτ. χιλιόμετρα. Άλλες ήταν τελείως αυτόματες και άλλες , πιο ακριβές , με κάποιον έλεγχο στην έκθεση και την εστίαση.
Σχεδόν πάντα έχω στην τσέπη μου μια μικρή, φιλμάτη μηχανή ”δια παν ενδεχόμενον”. Πότε δεν κατάφερα να νιώσω άνετα στο δρόμο με μια μηχανή με καθρέπτη. Ούτε και έβγαζα καλές φωτογραφίες όταν το προσπαθούσα. Πάντα όμως ”έπιανα τη στιγμή” σε 5-6 φωτογραφίες/36αρι με μια από τις αγαπημένες μου κόμπακτ. Άλλες χαλάσαν, άλλες τις πούλησα σε νέους εραστές της φωτογραφίας και συνεχίζουν να δουλεύουν ακούραστα. Πάντα όμως κάτι έλειπε από την κάθε μηχανή. Άλλη δεν είχε κανένα έλεγχο, άλλη δεν είχε καλό φωτόμετρο, άλλη ήταν πολύ ψεύτικη. Από καιρό, από χρόνια θα έλεγα, ήθελα να πιάσω στα χέρια μου μια Ρόλλεϊ 35. Είχα διαβάσει γι ‘αυτήν, μου άρεσε που ήταν πλήρως χειροκίνητη και γερή. Όμως ήταν πολύ ακριβή για την τσέπη μου. Η τελευταία συλλεκτική της έκδοση κόστιζε 1300 λίρες Αγγλίας και το παλιό μοντέλο 200-250 € μεταχειρισμένο. Μ’έτρωγε η τσέπη μου και πήγαινα και χάζευα μια από τις λίγες που υπήρχαν σε βιτρίνα μαγαζιού στην πόλη μου.
Όμως 250 € ακατέβατα..και ακόμη τόσο είναι. Ένας φίλος που ήξερε την τρέλα μου και είχε το νου του, μου βρήκε μια με πολύ λιγότερα ”ευρά”. Με φώναξε λοιπόν σπίτι του και μου την έδωσε. Όταν την έπιασα διαπίστωσα ότι έχουν δίκιο να την περιγράφουν σαν ένα μικρό τούβλο. Πράγματι είναι πολύ μικρή και πολύ βαριά για το μέγεθός της. Όλη σχεδόν είναι μεταλλική, από ατσάλι και αλουμίνιο. Ο φακός είναι χωμένος μέσα και έτσι παραμένει κλειδωμένη. Τον ξεκλειδώνεις και μόλις βγει έξω είναι έτοιμη για δουλειά. Δεν θα σας κουράσω με τεχνικές λεπτομέρειες, όλα αυτά μπορείτε να τα βρείτε στο διαδίκτυο.
Θα σας περιγράψω όμως την αίσθηση που σου δημιουργεί. Η συγκεκριμένη μηχανή έχει πέσει τουλάχιστον μια φορά. Έχει δυο μικρές λακκούβες στην μεταλλική της επιφάνεια και ο μετρητής στάσεων δεν δουλεύει. Όμως δεν επηρεάζεται καθόλου η λειτουργία της μηχανής. Την κρατάς από το ύψος της μέσης και βλέπεις τη βελόνα του φωτόμετρου να μετακινείται καθώς αλλάζεις τις ταχύτητες και τα διαφράγματα από τα δυο περιστροφικά χειριστήρια εκατέρωθεν του φακού. Την απόσταση την βάζεις κατά προσέγγιση χρησιμοποιώντας το δαχτυλίδι των μέτρων, στο μπροστινό μέρος του φακού. Μετά είσαι έτοιμος για το δρόμο. Κρατάς τη μηχανή μέσα στην παλάμη με το φακό μόλις να προεξέχει ανάμεσα στα δάκτυλα. Μόλις συναντήσεις το κατάλληλο θέμα, σηκώνεις τη μηχανή και πατάς το πολύ αθόρυβο κλείστρο. Ή ακόμη καλύτερα, την κρατάς στο ύψος της μέσης και πατάς το κουμπί χωρίς να καταλάβει κανείς ότι τράβηξες. Όσον αφορά την εστίαση, τη βάζεις στα 6 μέτρα με 8 διάφραγμα και 400αρι φιλμ και έχεις βάθος πεδίου από 3 μέτρα έως άπειρο. Όλα αυτά με τον περίφημο φακό Τεσσάρ 3,5. Δεν θα σας κουράσω άλλο, μόνο να τονίσω ότι μετανιώνω που δεν την αγόρασα νωρίτερα, έστω και με 250€.